Ο Άλλος αδερφός είναι το ένατο βιβλίο του συγγραφέα Βαγγέλη Γιαννίση και μάλλον και το πιο προσωπικό για εκείνον, απ’ ό,τι διαφαίνεται από το σημείωμά του στο τέλος του βιβλίου. Η πλοκή διαδραματίζεται στην Ελευσίνα, σε δύο διαφορετικά χρονικά πλαίσια.
Τον Αύγουστο του 1988, η εξαφάνιση ενός εφήβου συνταράζει την τοπική κοινωνία. Ο Ηλίας δεν βρέθηκε ποτέ και το τραύμα που προκάλεσε το γεγονός αυτό στην οικογένειά του δεν έκλεισε επίσης ποτέ. Το έγκλημα δεν εξιχνιάστηκε, πολλά ερωτήματα παρέμειναν αναπάντητα, ενώ η οικογένεια στιγματίστηκε και κουβαλούσε τον πόνο αλλά και τις φήμες και τους ψιθύρους, που επηρέασαν μοιραία τη μετέπειτα ζωή των γονιών και του δίδυμου αδερφού του. Ειδικά για έναν έφηβο, η έκταση της δημοσιότητας που πήρε ένα τέτοιο γεγονός –στα πρώτα χρόνια μάλιστα της ιδιωτικής τηλεόρασης και με μια εκπομπή να ασχολείται με την υπόθεση του αδερφού του– τον επηρέασε βαθιά σε όλα τα επίπεδα και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Τριάντα χρόνια αργότερα, ο αδερφός του Θέμης επιστρέφει στην Ελευσίνα από την Αγγλία για την κηδεία του πατέρα του. Του πατέρα του, που είχε κατηγορηθεί για την εξαφάνιση και τη δολοφονία του Ηλία. Του πατέρα του, που αυτοκτόνησε – επειδή δεν άντεξε τις τύψεις, ίσως; Δημοσιογράφος και συγγραφέας ενός βιβλίου με θέμα την εξαφάνιση του αδερφού του, τώρα είναι αποφασισμένος να κλείσει όλους τους λογαριασμούς με το παρελθόν. Είναι επίσης αποφασισμένος να επιστρέψει μόνιμα στην Ελλάδα και να ολοκληρώσει το δεύτερο βιβλίο του. Η επιστροφή του και η ενασχόλησή του με τις διαδικαστικές υποθέσεις του εκλιπόντος πατέρα του θα είναι η αφορμή, αλλά και μια καλή ευκαιρία, για ένα νοερό ταξίδι πίσω στον χρόνο, όπου ο Θέμης θα έρθει αντιμέτωπος με αναμνήσεις, αμφιβολίες, φαντάσματα κρυμμένα στην ντουλάπα και με αποκαλύψεις που ενδεχομένως θα ήταν καλύτερα να μην έρθουν ποτέ στο φως. Ή μήπως όχι;
Ο συγγραφέας έχει καταφέρει να αποδώσει και να αναπαραστήσει πιστά το background του βιβλίου: τη μικρή τοπική κοινωνία, με τις προλήψεις, τους ψιθύρους και τις εικασίες μπροστά σε οτιδήποτε ταράσσει τη –φαινομενική– κανονικότητά της, την αιώνια διάθεση για κουτσομπολιό και ίντριγκα, το οικογενειακό περιβάλλον μιας τυπικής μεσοαστικής οικογένειας που κρύβει όλα τα κακώς κείμενα κάτω από το χαλί, φοβούμενη το τι θα πει ο κόσμος –και που επιπλέον ένα μέλος της είναι παιδί με ιδιαίτερες ικανότητες–, καθώς και κυριολεκτικά ολόκληρη τη δεκαετία του ’80: από τις συμπεριφορές και τη νοοτροπία, την καθημερινότητα, τους χαρακτήρες των ανθρώπων, τις συνήθειες, τα χόμπι τους κτλ. Αναφέρεται επίσης και στις κοινωνικές συνθήκες και ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης, αλλά και των χρόνων που ακολούθησαν και της σύγχρονης: από την έξαρση της τηλεοπτικής φρενίτιδας στις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι τον Covid και τη «μόδα» του Airbnb, ο Γιαννίσης φαίνεται πως γνωρίζει καλά για τι μιλάει κάθε φορά και δεν χάνει ευκαιρία να αναφερθεί σε θέματα που απασχολούν και τον ίδιο και την κοινωνία γενικότερα. Πραγματικά, νιώθεις ότι βυθίζεσαι στον χρόνο και μεταφέρεσαι πίσω στα ’80ς και τα ’90ς, πως περπατάς στους δρόμους της Ελευσίνας, πως γίνεσαι κι εσύ μάρτυρας των όσων συνέβησαν τότε, αλλά και αργότερα.
Έξυπνο επίσης το τέχνασμα του story in a story, με το «βιβλίο» του κεντρικού ήρωα να παρεμβάλλεται στις σελίδες του «κανονικού» βιβλίου και να προσφέρει στον αναγνώστη την ευκαιρία να εισχωρήσει στην ψυχοσύνθεση του Θέμη, να βιώσει μαζί του τον κυκεώνα των συναισθημάτων του, τα γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν της εξαφάνισης του αδερφού του και γενικότερα να γνωρίσει καλύτερα τον ίδιο και την οικογένειά του. Έξυπνο συγγραφικό τέχνασμα η ένταξη του ίδιου του συγγραφέα στην πλοκή, σε πρώτο πρόσωπο ως μάρτυρα ορισμένων γεγονότων, δίνοντας στην υπόθεση μια χροιά true crime μυθιστορήματος. Έξυπνη και πολύ ευχάριστη έκπληξη η παρουσία των αγαπημένων μας Νίκου Αρβανίτη και Σωτήρη Ευαγγέλου από έτερο βιβλίο του Γιαννίση, το Λεωφόρος Αλεξάνδρας 173, τους οποίους ο συγγραφέας βρίσκει έναν ευφάνταστο τρόπο να εντάξει και σε αυτή την υπόθεση.
Το συγκεκριμένο βιβλίο διαθέτει τα χαρακτηριστικά ενός καλού αστυνομικού, καταπιάνεται με ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία μας διαχρονικά και θίγει τα κακώς κείμενά της με πένα αιχμηρή και γλαφυρή – μια πένα που ο συγγραφέας έχει αποδείξει πως ξέρει να χειρίζεται επιτυχώς και σε προηγούμενα βιβλία του. Παρ’ όλα αυτά, αν και η πλοκή είναι ενδιαφέρουσα, δεν αποφεύγει να γίνεται σε ορισμένα σημεία αρκετά προβλέψιμη, ενώ οι ήρωες παρουσιάζονται κάπως επιφανειακοί και με αναμενόμενες αντιδράσεις ερχόμενοι αντιμέτωποι με συγκεκριμένες καταστάσεις, στερώντας έτσι το στοιχείο της έκπληξης. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που ο συγγραφέας αναλώνεται σε μακροσκελή κοινωνικά σχόλια, τα οποία προφανώς ο ίδιος ενστερνίζεται και βρήκε εδώ την ευκαιρία να εκφράσει, προσαρμόζοντας όμως την ιστορία σε αυτά και όχι αυτά στην ιστορία, με αποτέλεσμα να ανακόπτεται η ροή της κυρίως πλοκής και ο αναγνώστης να ανυπομονεί να προχωρήσει παρακάτω.
Ο άλλος αδερφός είναι η επιτυχημένη αναπαράσταση μιας άλλης γενιάς, μιας εποχής που φαντάζει κοντινή και μακρινή ταυτόχρονα και που εγκλωβίζεται και ταυτόχρονα ξεδιπλώνεται μέσα στις σελίδες ενός βιβλίου, με μπόλικη δόση ίντριγκας και οικογενειακού δράματος. Κι αν δεν καταφέρει να σας κερδίσει τελικά η ιστορία του, σίγουρα θα το κάνει το άρωμα νοσταλγίας και οι θύμησες του παρελθόντος που απορρέουν από τις σελίδες του.
Βρείτε το βιβλίο εδώ: Ο άλλος αδερφός
