Συνομιλούμε, για άλλη μια φορά, με την αγαπημένη Φιλομήλα Λαπατά, εν όψει του νέου της βιβλίου: «Οι κόρες της Ελλάδας 2: Διχασμός», από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.
1. Κυρία Λαπατά, πιστεύετε ότι είστε μαθήτρια της ζωής και ότι αυτή εμπνέει τα βιβλία σας;
Δηλώνω μόνιμη μαθήτρια της ζωής και εμπνέομαι από όλες τις εκδηλώσεις της. Τίποτα δεν πάει χαμένο. Τα πάντα είναι πηγή έμπνευσης, ιδίως οι διαπροσωπικές σχέσεις.
2. Τι θεωρείτε ότι είναι πιο σημαντικό για ένα ιστορικό βιβλίο, η έμπνευση ή η έρευνα;
Χρειάζονται και τα δυο. Η έμπνευση είναι το πρωταρχικό υλικό ενός συγγραφέα. Κατόπιν έρχεται η ιστορική έρευνα, απαραίτητη για να θεμελιώσει την έμπνευση.
3. Θα ήθελα να μας πείτε πόσο πειθαρχημένη είστε, όταν γράφετε;
Πάρα πολύ. Κατ’ αρχή είμαι πειθαρχημένη από χαρακτήρα. Βλέπετε, η πειθαρχία, για μένα, δεν είναι λέξη ενοχοποιημένη. Δεν μπορείς να είσαι συγγραφέας, ειδικά ιστορικών μυθιστορημάτων, και να μην έχεις πειθαρχία. Αλλά πιστεύω πως και σε κάθε επάγγελμα η πειθαρχία είναι το πρώτο ζητούμενο.
4. Σας έχει τύχει ποτέ να γράφετε ένα βιβλίο και στην πορεία – πάνω σε έρευνα – εάν βρείτε κάποιο στοιχείο που σας κεντρίζει να αρχίζετε να γράφετε κάτι καινούργιο;
Όχι, δεν μου έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Είμαι πολύ συγκεκριμένη σε αυτό που γράφω. Τηρώ έναν δικό μου κώδικα ασφαλείας για να μην ξεφεύγω από τον στόχο μου και οργανώνω πολύ προσεκτικά το υλικό μου.
5. Τελικά γράφετε μια ιστορία και την τοποθετείτε σε κάποιο περιβάλλον ή το περιβάλλον και τα ιστορικά γεγονότα είναι αυτά που καθοδηγούν την ιστορία σας;
Αρχίζω από τον άξονα του βιβλίου, δηλαδή το θέμα για το οποίο θέλω να γράψω. Πχ. στο
τελευταίο μου μυθιστόρημα ο άξονας είναι ο διχασμός (εσωτερικός, οικογενειακός, κοινωνικός, πολιτικός). Κατόπιν ετοιμάζω το ιστορικό περιβάλλον στο οποίο θέλω να τοποθετήσω την ιστορία των ηρώων μου, πάντα με την κατάλληλη λεπτομερή και εξαντλητική έρευνα. Παράλληλα οργανώνω τα στοιχεία της προσωπικής ιστορίας των ηρώων μου. Όπως αντιλαμβάνεστε, η συγγραφή είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διεργασία.
6. Πόσο ζείτε την ιστορία σας, κατά την διάρκεια της συγγραφής της. Σας απορροφά τόσο, ώστε να προσέχετε τα πάντα γύρω σας και να τα χρησιμοποιείτε;
Με απορροφά ολοκληρωτικά. Κατά τη διάρκεια των περιόδων συγγραφής «κατεβάζω ρολά» και επιστρέφω στο κέντρο της ύπαρξής μου.
7. Εάν ζούσατε στην χρονική περίοδο των βιβλίων σας, πώς θα βλέπατε τον εαυτό σας; Τί θα ήσασταν;
Πιστεύω πως θα ήμουν πάλι κάποια που θα διηγείτο ιστορίες. Μια παραμυθού.
8. Ποιος ήταν ο χαρακτήρας που σας μάγεψε, σας προβλημάτισε, που δουλέψατε περισσότερο και αυτός που αγαπήσατε περισσότερο;
Προσωπικά δεν μπορώ να επιλέξω. Όλοι οι χαρακτήρες των οκτώ, μέχρι τώρα, μυθιστορημάτων μου είναι όλοι τους παιδιά μου. Τους αγαπώ εξίσου. Ο κάθε αναγνώστης, ταυτίζεται με συγκεκριμένους ήρωες, πάντα ανάλογα με το συναισθηματικό σημείο στο οποίο βρίσκεται εκείνη τη στιγμή που διαβάζει το μυθιστόρημα.
9. Αν μπορούσατε για μια ημέρα να ενσαρκώσετε μια ηρωίδα σας, ποια θα ήταν και γιατί;
Ανεπιφύλακτα θα έλεγα τη Lacryma Christi από το ομώνυμο μυθιστόρημά μου. Ήταν μια γυναίκα η οποία με επίγνωση έκανε μεγάλες αλλαγές στη ζωή της. Δεν έχω τις εμπειρίες της, όμως το συγκεκριμένο μυθιστόρημα είναι η ιστορία των συναισθημάτων μου.
10. Πόσο αλλάζει η Φιλομήλα μετά από κάθε της βιβλίο;
Η συγγραφή είναι διαδικασία μεταμορφωτική. Αλλάζει το κέντρο της ύπαρξής μου. Ο τρόπος να βλέπω και να κρίνω τα πράγματα.
11. Σαν Ελληνίδα του εξωτερικού τι σημαίνει η Αθήνα για σας;
Η Ελλάδα θα έλεγα καλύτερα. Είναι το σταθερό σημείο που έχω μέσα μου, το οποίο όπου κι αν το πάω, σε όποιο μέρος του κόσμου, δεν αλλάζει. Παραμένει σημείο αναφοράς. Αυτό είναι η πατρίδα μου.
Α.Κ. : Ευχόμαστε το βιβλίο σας να είναι καλοτάξιδο και να αγαπηθεί από τον κόσμο, ακόμα περισσότερο από τα προηγούμενα.
Σας ευχαριστώ για τις πρωτότυπες ερωτήσεις.
Φιλομήλα Λαπατά