Το μυστικό λιμάνι τιτλοφορείται το συγγραφικό ντεμπούτο της María Oruña, με το οποίο τη συστήνουν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό οι εκδόσεις Διόπτρα. Ένα βιβλίο που είχε τέτοια επιτυχία όταν κυκλοφόρησε στην Ισπανία, ώστε ακολούθησαν άλλα πέντε με πρωταγωνίστρια την ίδια ηρωίδα και που ευελπιστούμε να δούμε και στη χώρα μας.
Μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο Όλιβερ Γκόρντον κληρονομεί τη Βίλα Μαρίνα, ένα παλιό αρχοντικό στην Καντάμπρια, στη βόρεια Ισπανία. Αποφασίζει να αφήσει τη ζωή του στην Αγγλία, να μετατρέψει το αρχοντικό σε ξενοδοχείο και να κάνει μια νέα αρχή εκεί. Όμως, κατά τη διάρκεια των εργασιών ανακαίνισης, στο υπόγειο της βίλας ανακαλύπτεται το μουμιοποιημένο πτώμα ενός μωρού. Οι εργασίες σταματούν και η τοπική αστυνομία αναλαμβάνει να ανακαλύψει την ταυτότητά του και το πώς βρέθηκε εκεί.
Το ίδιο χρονικό διάστημα, ο περίεργος θάνατος δύο ηλικιωμένων κάνει την υπομοίραρχο Βαλεντίνα Ρεδόντο, επικεφαλής της έρευνας, να υποψιάζεται πως ίσως έχουν σχέση με το εύρημα στη βίλα. Ο Όλιβερ δεν θεωρείται ακριβώς ύποπτος, όμως καλείται να συνδράμει με τον τρόπο του, ενώ ταυτόχρονα δείχνει αποφασισμένος να κάνει τη δική του προσωπική έρευνα για την ιστορία του σπιτιού που κληρονόμησε και το παρελθόν της οικογένειάς του από την πλευρά της μητέρας του. Τα στοιχεία οδηγούν πολλά χρόνια πίσω και φτάνουν μέχρι την εποχή του Ισπανικού Εμφυλίου και ορισμένα από τα τραγικά γεγονότα που έλαβαν χώρα τότε.
Ποιο είναι το μωρό που βρέθηκε στο υπόγειο της Βίλας Μαρίνα; Ποιο μυστικό κρύβει το παλιό αρχοντικό; Ποιος είναι ο δολοφόνος και ποιον λόγο είχε να σκοτώσει τους συγκεκριμένους ανθρώπους; Αν πρόκειται για εκδίκηση που αφορά το παρελθόν, γιατί περίμενε τόσα χρόνια για να δράσει; Ποιος άλλος κινδυνεύει; Ποιος είναι ο συγγραφέας ενός ημερολογίου που καταγράφει την ιστορία μιας οικογένειας, από τις απαρχές του Εμφυλίου μέχρι πολλά χρόνια μετά το τέλος του; Ποιοι δεσμοί ενώνουν τα κεντρικά πρόσωπα της ιστορίας και πώς θα αντιδράσουν αυτά, όταν όλα έρθουν επιτέλους στο φως;
Με φόντο την περιοχή της Καντάμπρια, που επισκέπτεται πολύ συχνά η ίδια, η Oruña χτίζει μια ιστορία που κινείται σε δύο όψεις και δύο χρονικές περιόδους: ένα σύγχρονο αστυνομικό θρίλερ κι ένα ιστορικό δράμα, με το παρόν και το παρελθόν να συμπορεύονται και να παραδίδουν εναλλάξ τη σκυτάλη της αφήγησης το ένα στο άλλο – τριτοπρόσωπη στο σήμερα, όπου η αστυνομική έρευνα αλλά και τα πρόσωπα της ιστορίας κεντρίζουν το αναγνωστικό ενδιαφέρον, και πρωτοπρόσωπη στο χθες, μέσα από την αφήγηση των γεγονότων στο ημερολόγιο από τον άγνωστο καταγραφέα τους. Η πλοκή θεριεύει από κεφάλαιο σε κεφάλαιο και η κάπως αρχική νωχελικότητα εξελίσσεται σε νεύρο και δράση, με αναπάντεχες κάποιες φορές αποκαλύψεις.
Το συγκεκριμένο βιβλίο έχει πολλά χαρίσματα, που το κάνουν να ξεχωρίζει – εκτός από την ίδια την ενδιαφέρουσα πλοκή του, που αναφέρθηκε παραπάνω. Ένα από αυτά είναι αναμφισβήτητα οι γλαφυρές του περιγραφές, σε κάθε επίπεδο: από τα πανέμορφα φυσικά τοπία, τα μνημεία και τα κτίρια, ως τις ιστορικές αναφορές, τους θρύλους και τα συναισθήματα των ηρώων, όλα αποδίδονται με πληθωρικότητα και γλώσσα καλοδουλεμένη και πλούσια, αλλά όχι πομπώδη, που κάνει τον αναγνώστη να ταξιδέψει νοερά σε αυτή τη μικρή γωνιά της Ισπανίας και να νιώσει πως κι ο ίδιος συνδέεται με αυτό το μέρος με αόρατους δεσμούς.
Οι χαρακτήρες είναι ένα ακόμα δυνατό σημείο του βιβλίου. Ψυχογραφήματα ρεαλιστικά, προσωπικότητες που θυμίζουν ανθρώπους της διπλανής πόρτας, καθόλου πομπώδεις ή «χάρτινες»∙ οι ήρωες προέρχονται από διαφορετικές εποχές, κοινωνικές τάξεις, διαφέρουν στο φύλο, στις εμπειρίες και στα προσωπικά τους βιώματα, αλλά όλοι έχουν κάτι να πουν και ψάχνουν πρόθυμα αναγνωστικά αυτιά να το ακούσουν. Όλοι είναι ενδιαφέροντες και πότε με χιούμορ, πότε με δράμα ή ένταση, ακόμα και με ρομαντισμό, προσθέτουν το δικό τους κομμάτι στο παζλ. Η Oruña κατορθώνει να κάνει τους αναγνώστες να ενδιαφερθούν για τους ήρωές της τόσο, που η συγγραφική εξέλιξή τους και σε άλλα βιβλία θεωρήθηκε αυτονόητη. Αν δεν είναι αυτό σημαντικό για έναν συγγραφέα, ποιο είναι;!
Εξαιρετική και αποδοτική είναι και η ιστορική έρευνά της για την περίοδο του Ισπανικού Εμφυλίου, αλλά και για τον περιβόητο θεσμό των «ψυχοκόρων» – γνωστό και στη χώρα μας τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Πολλές οικογένειες έστελναν τα κορίτσια τους να δουλέψουν ως υπηρέτριες σε σπίτια πλουσίων, κάποιες φορές με ολέθρια αποτελέσματα. Στο αφηγηματικό κομμάτι του παρελθόντος, λοιπόν, η Oruña στηλιτεύει τις δύο όψεις του νομίσματος: από τη μία τους πλούσιους κυρίους που εκμεταλλεύονταν ανενδοίαστα τις νεαρές κοπέλες που είχαν στη δούλεψή τους και από την άλλη και τα σχέδια πολλών εξ αυτών να «τυλίξουν» κάποιον πλούσιο, ώστε να ανέλθουν κοινωνικά και να γλιτώσουν από τη φτώχια. Ιδιοτελή ή όχι, τα κίνητρά τους αντικατοπτρίζουν τη σκληρότητα της εποχής, με τη μάχη για επιβίωση να είναι πολλές φορές το ίδιο ή και πιο ανηλεής ακόμα με τη μάχη στο μέτωπο του πολέμου.
Ίντριγκα, μυστήριο, οικογενειακοί όρκοι, σκοτεινά μυστικά, παλιές αμαρτίες, κρυφά πάθη, έρωτας, προδοσία, εγκατάλειψη, δολοφονίες, επιθυμία για εκδίκηση, δίψα για εξουσία, όλα αυτά συνθέτουν μια συναρπαστική ιστορία, που το τέλος της θα επιφέρει ηθική αποκατάσταση για τις παλιές αδικίες και λύτρωση για τους ήρωες και θα μας αφήσει ταυτόχρονα με ένα αναπάντεχο cliffhanger – «κλείσιμο ματιού» για τη συνέχεια και τις μελλοντικές περιπέτειες που περιμένουν τη Βαλεντίνα και τον Όλιβερ κάπου παρακάτω.
Βρείτε το βιβλίο εδώ: https://www.dioptra.gr/vivlia/astinomika-vivlia/to-mustiko-limani
